در این مقاله از سری مقالات مجله سلامتی دکتر ورزش قصد داریم به بررسی کامل تاثیرات شکر در چاقی بدن بپردازیم و حد مصرف مجاز قند را در یک برنامه غذایی سالم مشخص کنیم ،لطفا پس از خواندن این مقاله نظرات خودتون رو با ما به اشتراک بذارید.
چرا شکر چاق میکنه؟
چرا شکر بد است و چرا شکر چاق میکند؟ یک گرم شکر 4 کالری انرژی به ما میدهد یک گرم سفیده تخم مرغ هم 4کالری انرژی میدهد، کالری های برابری دارند پس چرا کسی که رژیم دارد باید سفیده تخم مرغ بخورد ولی شکر نخورد؟
وقتی که یک قند پیچیده مثل قندی که در سیب زمینی، برنج یا در نون است وارد بدن میشود این قند در کبد وارد جایی میشود که محل ذخیره قند است. وقتی که این ذخیره قندی پر و سرریز شود، قند اضافه به چربی زیر پوستی تبدیل میشود.
چه زمانی ذخیره قندی پر میشود؟ زمانی که ما انرژی را میرسانیم ولی فعالیتی نمیکنیم. در طول روز برای هر ماده ی قندی که وارد بدن میشود دو اتفاق ممکن است رخ دهد. یا ذخایر قندی بدن به واسطه فعالیت بدنی خالی شده و قند مصرفی (منظور از قند مصرفی کربوهیدراتها هستند) ذخایر قندی را بازسازی میکند، یا ذخایر قندی به واسطه بی تحرکی پر هستند و قند مصرفی تبدیل به چربی میشود.
اما وقتی شکر میخوریم چه اتفاقی رخ میدهد؟
قند شکر از نوع ساکاروز است که تشکیل شده از دو قند گلوکوز و فروکتوز.
قند گلوکز
با گلوکوز مشکلی نداریم همین چرخه را طی میکند یعنی ذخیره قندی میشود و اگر مصرف نشود و سر ریز شود تبدیل به چربی زیر پوستی میگردد.
قند فروکتوز
اما فروکتوز چیست؟ فروکتوز وقتی وارد کبد میشود اصلا وارد ذخیره قندی نمیشود و مستقیم تبدیل به یک ماده ای به اسم VLDL میشود. VLDL مخفف واژه very low density lipoprotein است که ما حتما شنیده ایم که در آزمایش میگویند LDL بالا است که low density protein است. این بدترین نوع چربی است که بدن ما میشناسد
- این چربی تبدیل به چربی زیر پوستی نمیشود بلکه تبدیل به چربی احشایی میگردد.
- نوعی از چربی که دور کبد، دور معده و دور روده را میگیرد و باعث بیماری هایی مثل کبد چرب میشود.
- این همان نوع چربی است که شکم را بزرگ میکند و بعضی از افراد را میبینیم که شکم های بزرگ دارند اما دست و پاهای چاقی ندارند.
برای دیدن حرکات ورزشی مخصوص شکم اینجا کلیک کنید |
ماده ی دیگری که همین کار را میکند اتانول است. به همین دلیل کسانی که الکل میخورند هم همین مشکل را دارند، شکم آنها بزرگ میشود اما دست و پاها لاغر است. بنابراین با مصرف مواد حاوی فروکتوز بالا مثل شکر و آبمیوه های طبیعی، ما بجای اینکه تلاش کنیم قند را بسوزانیم که این اتفاق خیلی راحت تر است، باید ابتدا قندها تمام شوند بعد چربی ها را بسوزانیم که این کار بسیار زمانبرتر و سخت تر خواهد بود.
از میوه ها هم مثل شکر حاوی 50% فروکتوز هستند اما میوه بخاطر فیبری که دارد و بخاطر ویتامین هایی که دارد مقدار فروکتوزش یک دفعه جذب بدن نمیشود و ما یک جذب چربی زیاد نداریم به همین خاطر میوه نسبت به شکر ارجحیت دارد.
میزان مجاز فروکتوز:
برای یک فرد 70 تا 100 کیلوگرمی، مصرف حدود 50 گرم فروکتوز در روز مجاز است. زمانی که ما این 50 گرم فروکتوز را از میوه بگیریم حداقل مقدار زیادی فیبر، ویتامین و مواد معدنی که بدن لازم داشته است را وارد بدن کرده ایم و میتوانیم بگوییم دریافت این مقدار فروکتوز ارزشش را داشته است. ولی وقتی که همین میزان مجاز را از شکر بگیریم هیچ ماده مفیدی وارد بدن نشده و فقط چربی ساخته ایم.
موادی که در عین ناباوری میتوانند چاق کنندهتر از شکر باشند:
-
عسل
یکی دیگر از موادی که فروکتوز بالایی دارد عسل است؛ عسل حدود 80% فروکتوز دارد پس وقتی که ما عسل را جایگزین شکر میکنیم درست است که مواد معدنی و آنزیم های مفید زیادی را دریافت کرده ایم اما باید مراقب میزان فروکتوز مصرفی خود باشیم. مثلا وقتی 30 گرم عسل را جایگزین 10گرم شکر میکنیم در عین اینکه خاصیت دارد ولی چاق کننده است.
-
آبمیوه
یکی دیگر از ماده ها که سرشار از فروکتوز است و هیچ خاصیتی هم برای ما ندارد آبمیوه است. حتی آبمیوه طبیعی. یعنی خود شما پرتغال را آبگیری میکنید و میخورید همین مقدار زیادی فروکتوز وارد بدن شما میکند، دیگر فیبر میوه را ندارد و شما را چاق میکند و خیلی از ویتامین های میوه هم یا در اثر آبگیری اکسید شده و ازبین رفته یا در آن فیبری بوده که شما به صورت تفاله دور ریخته اید و نخوردید؛ پس آبمیوه از خود شکر میتواند بیشتر چاق کننده باشد و شما را دچار چربی احشایی و چربی شکمی کند.