در این مقاله از باشگاه دکتر ورزش قصد داریم به بررسی هر آنچه در مورد چاقی باید بدانید بپردازیم، این مقاله برگرفته از کتاب مبارزه با چاقی، نوشته دکتر سعید مخلصی است.
تفاوت چاقی با اضافه وزن
اندازه‌گیری شاخص توده‌ی بدنی و دور کمر به شما کمک میکند تا تشخیص دهید که چاق هستید یا اضافه وزن دارید، اگر اندازه‌های شاخص توده‌ی بدنی و دور کمر در مورد شما نشان می‌دهند جزو افراد چاق محسوب نمی‌شوید، اما کمی شکم دارید و از وضعیت ظاهری بدن خود راضی نیستید، احتمالاً دچار اضافه‌وزن هستید.
در این حالت شما به بیماری چاقی مبتلا نیستید و هنوز عوارض چاقی شما را تهدید نمی‌کنند. تنها چیزی که ممکن است در این شرایط شما را آزار دهد وضعیت ظاهری نامتناسب است. اگر جزو این دسته از افراد هستید و مشکلی هم با وضعیت ظاهری خود ندارید، نیازی نیست وزن کم کنید، فقط باید به طور منظم وزن، سایز و عوامل مربوط به سلامتی از جمله قند خون، چربی خون و فشار خون خود را ارزیابی کنید تا از ورود به محدوده‌ی چاقی پیشگیری کنید.
مراحل چاقی
اگر با هر روشی متوجه شده‌اید که چاق هستید، چاقی شما در یکی از این ۵ مرحله قرار دارد:
- شما هیچ مشکلی که منشأ آن چاقی باشد ندارید. در این حالت هنوز چاقی برای شما تهدیدکننده نیست و فقط ظاهر شما را نامتناسب کرده است.
- هرگونه مشکل مرتبط با چاقی در وضعیت سلامتی شما، در حد متوسط و لب مرزی است. مثلاً فشار خون یا قند خون در مرز هستند اما نیازی به مصرف دارو ندارید.
- به بیماری‌های مزمن مرتبط با چاقی از جمله فشار خون بالا، دیابت نوع دو، ایست تنفسی در خواب و آرتروز دچار شده‌اید و در انجام فعالیت‌های روزانه کمی با مشکل مواجه هستید.
- در معرض خطر مشکلات جدی مرتبط با چاقی از جمله حمله‌ی قلبی، نارسایی قلبی و سکته‌ی مغزی هستید.
- مشکلات و بیماری‌های مرتبط با چاقی به حدی شدت پیدا کردهاند که زندگی شما را تهدید میکنند و ممکن است به مرگ بر اثر این مشکلات دچار شوید.
شما به راحتی می‌توانید تشخیص دهید که در کدام مرحله هستید. آنچه باید بدانید این است که در هر مرحله‌ای باشید، همیشه در آن مرحله نخواهید ماند و هر چه سابقه‌ی چاقی شما بیشتر شود به مراحل خطرناک‌تر نزدیک خواهید شد. هرچه در مراحل ابتدایی‌تر اقدام به کاهش وزن کنید، با دردسرهای کمتری مواجه خواهید بود.
کاهش وزن
بعد از اندازه‌گیری شاخص توده‌ی بدنی و دور کمر، متوجه شده‌اید که به چاقی مبتلا هستید. اکنون می‌دانید که در هر مرحله‌ای از چاقی باشید، کاهش وزن باید یکی از اولویت‌های زندگی شما باشد، پس برای مبارزه با چاقی آماده شوید.
شاید تاکنون تلاش‌هایی را هم در این زمینه انجام داده باشید اما یا وزن شما کم نشده باشد یا کاهش وزن‌های شما مقطعی و برگشت‌پذیر بوده باشند. مطالعه‌ی بخش بعدی به شما کمک خواهد کرد تا مشکلات و موانع احتمالی کاهش وزن را شناسایی کنید و نحوه‌ی مواجه شدن با آنها را یاد بگیرید.
فرمول کاهش وزن دقیقاً برعکس فرمول افزایش وزن است، بیشتر حرکت کردن و کمتر خوردن. اما اجرای این فرمول ساده بسیاری از اوقات ما را دچار چالش‌هایی میکند. چقدر کمتر بخوریم؟ چگونه انرژی بیشتری بسوزانیم؟ چرا با وجود کم‌خوری باز هم وزن ما آن‌چنان که انتظار داریم کم نمی‌شود؟ چرا بعضی افراد به راحتی وزن کم میکنند اما بعضی دیگر خیر؟ آیا حذف فست‌فود و شیرینی‌جات برای کاهش وزن کافیست؟ و سوالات بسیاری که ممکن است در ذهن شما هم وجود داشته باشند. در بخش بعدی کتاب پاسخ بسیاری از سوالات خود را خواهید گرفت.
چیزی که برای لاغر شدن به آن نیاز دارید، صرفاً شمردن کالری‌ها و شرکت در یک کلاس ورزشی نیست. برای کاهش وزن باید کل ساعات روز و روزهای هفته‌ی خود را بررسی کنید و در صورت نیاز تغییراتی را در رفتارها و عادت‌های مختلف خود ایجاد کنید. حتی ممکن است مشکلاتی در بدن شما وجود داشته باشند که مانع کاهش وزن شوند. شما باید تمام این مشکلات و موانع را با کمک مشاوران و متخصصان مربوطه شناسایی و برطرف کنید.
پس از شناسایی و برطرف کردن تمام علت‌هایی که کاهش وزن شما را دچار مشکل کردهاند، با رعایت اصولی که با مطالعه‌ی همین کتاب خواهید آموخت می‌توانید بیماری چاقی را درمان کنید و از یک زندگی توأم با سلامتی و تندرستی لذت ببرید.
